Хоёр хоногийн дараа ээж, хүү хоёр аян замд гарч нутгийн зүг довтолгов. Зам гэж толь ажгуу. Ээж нь илт дуу шуу орж, дээр үед шуудангийн машины тэвшин дээр хэдэн хоног явж хотын бараа хардаг байснаа дурсан ярьж, улсын хөгжлийг магтан шагшсаар байлаа. Нээрээ л нар Хантайширын орой даваагүй байхад зээ хүүгийнхээ гадаа аяны дөрөө мултлав. 

          Олон жил уулзаагүй бүл ахаа нэг л дуу шуу муутай байгааг Баатарчулуун ажигласангүй, угаасаа нийслэлд төрж өссөн болохоор нутгийн нэг ч уул, усны нэр мэддэггүй, төдийлөн нутагсаад байдаггүй хүн. Харин Цэрэн ажаа “ойрын хэдэн жил ирээгүй, өөрөө ч хотод очоогүй болохоор дүү минь жаахан гэрэвшээд байгаа юм болов уу, уг нь хөөр хөгжөөнтэй л хүн юмсан” гэж бодож амжив. “Нутгийн агаар эм” гэдэг үнэн бололтой, бие нь хөнгөрөн сэтгэл санаа нь ёстой л сэрүүн намрын салхи мэт сэвэлзэж байлаа. 

          Маргааш нь Авир нар дээр хөөргөөд  нагац эгч, бүл дүүгээ дагуулан өвгөд буурлуудынхаа өвөлжөөг зорин хөдлөв. Нэг л халшраад ч байгаа юм шиг, цааргалж залхуураад байгаа юм шиг байгааг Баатарчулуун ажигласангүй, угаасаа хөдөөнийхөн нэг ийм цаг, наргүй хүмүүс дээ гэсэн шүү юм бодож явав. Харин Цэрэн Ажаа өчигдрөөс хойш дүнсгэр байгаа зээ дүүгээ харан хэрэггүй ч ирсэн юм болов даа гэж эргэлзэн, хашир ухаандаа энэ тэрийг эргэцүүлэн бодож явлаа.

       Бат бэх гүүрээр гол гатлан их голын хойт хөвөөг эмжсэн замаар давхин зорьсон газар ойртох тусам Авир толгойгоо ганзагалан бүр ч таг чиг болчихов. Зам явсаар голын хойд толгод дээр гарч иртэл ээж, хүү гурвыг цэлгэр цэнхэр их усан долгиолон угтав. 

Цэрэн Ажаа нутагт нь нуур тогтож, усан цахилгаан станцтай болсон тухай олны ярианаас сонсож, бас зурагтаар харж байсан боловч хэдэн үеэрээ нутаглаж байсан өвөлжөө бууцаа мөнөөх нуурын дор орчихсон байх юм гэж огт бодож байсангүй. 

       -За Ажаа минь, ийм нэг том нуур, бас гэрэл цахилгаантай болсон. Би танд халгаад хэлж зүрхлэхгүй байсаар байгаад өнөөдрийг хүргэчихлээ. Бас дээд эхний буяны газар ч нуурын дор орсон гэж овоо хэдэн үг хэлчихээд хэнгэнэтэл санаа алдав. 

         Цэрэн Ажаа нуур усыг  харж, үг дуугүй хэсэг зогссоноо “Алгын чинээхэн газар юмсан” гэж аяархан шивнэв. Төрсөн бууц, аав, ээжийнхээ нойрссон газарт өргөхөөр авч гарсан арц хүж, энэ тэрээ ч гаргасангүй.    

      - Ажаа, Гэгээний хийдийн тууриар очих уу? гэж Авир аргадангүй хэлэхэд “За дэмий биз дээ, уг нь мөн ч сайхан хийд байсан юм даа. Майдар, цам гээд сайхан баяр болдог, бага байхдаа аав, ээжтэйгээ ирдэг байлаа. Яг энэ хөтөл дээр ирэхэд нар газраас мандаж байгаа юм шиг алтран шаргалтаад угтдагсан” гэж хэлээд дуугаа хураав. 

      Авир санаа нь амарсан бололтой урьдын адил яриа хөөрөөтэй болж, нутаг орон, удам усгаа нэгтэй нутаг орондоо амьдардаг цөөн хэдэн айл өрх, ах дүүсийнхээ тухай зөндөө ярьсан боловч Цэрэн Ажаа ганц үг ганхийсэнгүй. Орой хүүдээ “Чиний аяны майханд, агаар салхинд унтья” гэж хэлснийг ёсоор болгов. 

      Баатарчулуун эртхэн босч Авирынд орж өглөөний цай уув. Нээрээ л агаар салхиных уу, сайхан унтаж амарсан байлаа. Ах дүү хоёр энэ тэрийг ярилцан цайлаад майханд орж “За, Ажаа минь сайхан амрав уу” гэж зөөлөн дуудтал нар шиг нагац эгч нь аль хэдийнээ мөнхийн нойроор нойрссон байлаа. 

                                                                                           2022 он